Những ngày hè

Có lần ở trên sân thượng, vào một buổi chiều, tôi nhìn thấy một cánh diều đang bay. Xa xa, trên những ngọn cây. Có lẽ là từ hướng quận 8. Bên ấy có khu Đồng Diều khá nổi tiếng. Ngày trước, từ cửa sổ phòng mình, vào những ngày hè, tôi cũng có thể nhìn thấy khá nhiều bóng dáng những con diều bay trên vòm trời cao vợi. Nhưng sau này rất hiếm. Không rõ vì khu ấy không còn cho thả diều hay vì những tòa nhà mọc lên sau này đã che khuất tầm nhìn của tôi. Mười năm trước từ chung cư tôi ở, tôi thậm chí có thể nhìn thấy pháo hoa bắn lên từ phía bến Bạch Đằng vào mỗi đêm giao thừa. Nhưng chỉ vài năm sau, khoảng trời nơi từ đó có thể nhìn thấy những chùm pháo rực rỡ đã hoàn toàn bị che khuất bởi một tòa nhà xây cao hơn theo năm tháng. Hễ mỗi lần nhìn thấy cái tòa nhà vô duyên vô cớ án ngữ tầm nhìn ấy của mình thì tôi không khỏi nghĩ: mười năm và “đằng ấy” đã phát triển thế kia rồi, còn tớ thì vẫn vậy, chôn chân một chỗ và đã trở nên “lụp xụp” thấp “lè tè” thế này đây ... “Đằng ấy” - cái tòa nhà cao tầng ốp kính dưới ánh nắng thường phản chiếu lại một gam màu xanh tôi tối ấy, thuộc về một thế giới nào khác ở thành phố này…

Khi cánh diều lướt ngang qua tầm mắt, tôi nhớ đến những ngày hè khi tôi còn nhỏ. Những năm tháng ở thị xã buồn tênh chúng tôi chẳng có gì sẵn để chơi. Không có bất cứ kiểu trò chơi nào có thể được mua về từ cửa hàng, thậm chí cũng không có truyện tranh và gần như cũng không có phim ảnh hay âm nhạc. Dĩ nhiên thời ấy càng không có máy vi tính và những thiết bị điện tử cầm tay như bây giờ. Thứ chúng tôi có có lẽ chỉ là có nhau. Loang loáng trong trí nhớ tôi là khá nhiều gương mặt trẻ thơ nhưng dù cố gắng đến thế nào tôi cũng không thể nhớ rõ lại tất cả, thậm chí cũng không thể nhớ sắc nét điều gì. Mọi thứ giống như ảo ảnh, như thể tôi đang mường tượng về những thước phim trong một bộ phim cũ mà tôi xem ngót chừng mấy chục năm về trước. Nghi ngờ cái mình nhớ là cái đã thực sự xảy ra, chỉ vốn thế hay là cái so với bản gốc ban đầu đã hoàn toàn khác bởi từ lúc nào đã được mình vô tình khoác thêm nhiều lớp áo. Nếu có chiếc máy du hành thời gian, hoặc kỳ diệu hơn là ai cũng có một bạn Doreamon bên mình, hẳn mỗi người trong chúng ta chẳng thể nào đánh mất cái tôi của ngày hôm qua. Sẽ không có khoảng trắng trong ký ức. Chúng ta lúc nào cũng có thể tìm lại ngày xưa.

Có lẽ đó là mùa hè. Khi tôi tầm 6, 7 tuổi. Tôi nhớ có một ngày, một ngày tôi chẳng có gì để chơi, một ngày buồn thỉu buồn thiu. Và anh T đã làm cho tôi một con diều. Tôi nhìn anh T làm con diều với cái vẻ hóng hớt của một đứa trẻ. Anh có thể làm một con diều như thể có thể làm được mọi thứ. Anh làm rất nhanh, chỉ bằng hai thanh tre, một tờ giấy báo cũ, một sợi dây và vài hạt cơm làm chất dính. Đối với tôi mọi con diều đều giống con diều anh T đã làm. Con diều của tuổi thơ đơn giản là một tờ giấy báo cũ được cắt dán lại, không cầu kỳ, không “hoành tráng” nhưng gần gụi như người bạn thân. Và được làm bởi một người anh. Anh T trong ký ức ấy là cậu bé có đôi má phúng phính, làn da ngăm ngăm. Tôi chẳng còn nhớ gì hơn về anh. Khi gặp lại anh sau nhiều năm, anh chỉ đơn giản không còn là cậu bé có đôi má phúng phính ngày nào. Khi chúng tôi ngồi gần nhau, và dạo ấy tôi đang ở khoảng thời gian gầy gò, mọi người nói chúng tôi rất giống nhau. Cái giống nhau ấy quy chiếu chúng tôi về hình ảnh của một người. Bố tôi. Cùng một gương mặt, cùng một vóc người. Nhưng tôi và anh đã mãi mãi dửng dưng như hai người xa lạ. Và kỳ thực thì tôi xa lạ với anh như xa lạ với mọi ông anh, mọi người bạn trong tuổi thơ của mình. Cuộc sống từ lâu đã như con dao cắt những nhát gọn gàng và êm ru lên tất cả.

Sài Gòn đang ở trong những ngày hè rất nóng. Trong không khí luôn luôn có cái hầm hập của một cơn sốt cao. Khi tôi nói với người thợ cắt tóc rằng tôi muốn cắt ngắn bớt tóc của mình lại bởi vì không thể chịu đựng nổi cái nóng, những nhát kéo dường như đã đi quá đà. Gương mặt trong gương nhìn tôi ngớ ngẩn. Tôi 29 tuổi. Với một mái tóc và một gương mặt ngớ ngẩn. Tôi đang tiến về ngưỡng cửa 30. Có gì khác nhau giữa một cái tuổi đã qua và một cái tuổi sắp đến. Tôi không thể nhớ được mọi điều. Tháng 5. Những ngày hè. Chúc mừng sinh nhật.

“Trong những đêm tháng Năm, giấc ngủ thường không sâu và ngắn ngủi, cứ lơ mơ cho tới rạng đông, rồi bình minh lại nối tiếp hoàng hôn.”*

...

* Meliton – Ivan Bunin