Tháng tư, chìm đắm và không chút tăm tích...

Tháng tư, đôi khi tôi thức giấc vào nửa đêm. Tuy thế, chẳng thể nào đi lang thang. Lang thang không hợp với tôi, kẻ chết gí một chỗ. Chỉ có tư tưởng là có cánh. Chúng lang thang mà chẳng cần đợi tôi cho phép. Tôi nhớ có lần nghĩ về kiếp sau. Kiếp sau tôi sẽ làm một sinh vật có cánh. Nhưng tôi biết không có cái gọi là kiếp sau. Nếu có, nhỡ đâu vào kiếp ấy, con người trong một tiến trình phát triển kỳ lạ nào đó, đã mọc thêm đôi cánh phía sau lưng?! Nếu sinh ra tiếp tục làm người, bạn còn muốn sinh ra không?

Nửa đêm thức giấc, những suy nghĩ của tôi miên man và nặng trĩu, lại cũng đứt đoạn và dở dang. Có một cơn mưa thật lớn đã đến vào mấy đêm trước, đêm trước ngày tôi bảo vệ đề cương. Tôi nằm nghe tiếng mưa gào thét. Tôi nghĩ đến một cảnh trong một bộ phim tôi xem vào đầu mùa xuân năm nay. Trong phim có một nhân vật nữ trú mưa trong một buồng điện thoại công cộng. Cơn mưa lớn đã ngập tất cả các con đường. Nhân vật nữ bị bệnh tim bẩm sinh nên cô dần dần đuối sức. Cô gọi điện thoại về nhà. Mọi người nỗ lực tìm kiếm cô trong thành phố. Chỉ người yêu cô ở lại để trò chuyện với cô qua đường dây điện thoại. Anh liên tục thì thầm gọi tên cô nhưng cô mỗi lúc một lịm dần. Rồi chiếc điện thoại trượt khỏi tay cô nhưng từ trên môi cô hé ra một nụ cười. Giả sử cô không có ai để gọi một cú điện thoại chào tạm biệt, cô sẽ chống chọi thế nào trong cái buồng điện thoại chật hẹp giữa trời mưa giá?

Lặng...

Những buổi sáng ngồi ngơ ngẩn trước ly cà phê sữa. Ly cà phê sữa càng ngày càng có vẻ tiệm cận với cà phê đen. Tôi không thích vị đắng, nhưng càng ghét những gì quá ngọt. Từ bao giờ thích uống cà phê sữa mỗi buổi sáng? Có người đàn bà vẫn pha cho tôi ly cà phê sữa ấy mỗi ngày. Mẹ tôi.

Những buổi sáng tôi nghĩ giá nhà tôi có một khu vườn. Không cần phải trồng hoa. Chỉ cần có nhiều cây xanh và một khoảng trời mênh mông, trong vắt. Tôi có thể ngồi trước khu vườn đó mà thả rông suy nghĩ. Suy nghĩ của tôi bao giờ cũng tự do hơn chính tôi nhưng lại cũng không bao giờ có thể vượt thoát khỏi tôi. Hình như từ lúc nào chúng tôi cứ đuổi bắt nhau, bám lấy nhau, tách rời nhau, căm hờn nhau, yêu thương nhau. Những buổi sáng tôi ngồi trong trạng thái trỗng rỗng. Những suy nghĩ khẽ khàng lên tiếng, có thể chúng ta đều đã mệt rồi, bạn thân ơi… Bức tường trước mặt chạm vào ánh nhìn của tôi. Bạn ơi, chúng ta không có một khu vườn để mà chạy rông…

Em xin tuổi nào...

Sáng qua ngó ra cửa sổ, thấy bầu trời khá âm u nhưng không có giọt mưa nào rơi. Đã là tháng tư rồi. Thời gian thắm thoát trôi nhanh như vậy. Có phải vì những năm cuối cùng của tuổi thanh xuân đều qua đi vội vã? Chợt nhận ra một trong những việc buồn bã nhất bản thân từng làm là xem lại những album hình và cảm nhận sự đổi thay… Không phải nơi dáng vẻ ngoại hình hay bất cứ thứ gì có thể nhìn bằng mắt… Có những thứ ở đằng sau ấy. Chỉ với trải nghiệm riêng tư người ta mới tự nhận ra điều đó. Tôi ước gì có thể thở dài. Nhưng tiếng thở dài là âm thanh tôi chẳng muốn nghe. Nếu đời sống của bạn có gì đấy nuối tiếc, tiếng thở dài là thứ đầu tiên nói lên điều ấy. Một cách bất lực…

Mấy ngày trước nhận được vài tấm hình do cô em họ gửi. Đứa trẻ trong hình là em của cô bé. Đứa trẻ ấy nhỏ hơn tôi đúng hai con giáp. Nhìn thấy nó lớn lên qua từng tấm ảnh, tôi mới cảm thấy rằng thời gian đi qua con người ta rất nhanh. Có muốn giữ suy nghĩ mình hãy còn trẻ cũng không thể. Thời gian đi qua ta. Ta giết thời gian. Thời gian giết ta. Giờ đây, tôi đã biết câu trả lời cho câu hỏi: Ai chết trước? Tôi gửi câu trả lời cho gió bay đi…

Tình và rác – Ivan Klíma

Con người ta đều đã bắt đầu theo cái hướng mà từ đó ít nhất anh ta đã nghe thấy một tiếng gọi mơ hồ - tr. 31.

Bất cứ kiểu sự thật nào cũng thích hợp hơn sự im lặng – tr. 149.

Chẳng có gì con người ta có thể dựa vào đấy mà biện hộ cho một lời nói dối. Nó gặm mòn tâm hồn nhiều như thể sự lãnh đạm và lòng thù hận – tr. 170.

…về sứ mệnh của văn chương: Những gì chúng ta cần… là những cuốn sách đả phá chúng ta mạnh nhất giống như hiểm họa đau đớn nhất, giống như cái chết của người chúng ta thương yêu hơn chính bản thân ta, những cuốn sách có thể khiến chúng ta phải cảm thấy mình đã bị dẫn dụ đến những nơi tăm tối nhất, xa hẳn thế giới của những người khác, giống như đang tự sát. Một cuốn sách phải là một cái rìu cho cả mặt biển đã bị đóng băng trong mỗi chúng ta – tr. 187.

Thế giới đang rên rỉ, đang ngạt thở bởi có quá nhiều những sáng tạo, rằng nó đang bị chôn vùi bởi muôn vàn những vật thể và bị trói buộc bởi những ý tưởng mà tất cả đều giả vờ là rất cần thiết, hữu dụng hay đẹp mĩ miều và vì thế nó đòi hỏi phải có sự trường tồn – tr. 212.

Thịt nát xương tan 6

- Em lại đi thăm Hữu Vinh?

Vương hỏi tôi trong lúc chúng tôi cùng ăn trưa. Anh vẫn giữ im lặng với tôi trước khi nói ra câu hỏi ấy. Tôi biết anh không hài lòng. Tuy ngoài mặt thường tỏ ra tôn trọng quá khứ của tôi nhưng tôi hiểu, sâu trong lòng, Vương không muốn tôi có một chút tơ vương đối với những con người từng có mặt trong quá khứ ấy. Vương giúp tôi tìm một chỗ điều trị cho Hữu Vinh thực chất là để kiểm soát sự quan tâm của tôi dành cho anh. Hẳn nhiên, tôi biết ơn tất cả những gì Vương đã vì tôi mà làm cho Hữu Vinh. Vì điều ấy và vì tôn trọng cảm xúc của anh, tôi ngày càng ít đến thăm Hữu Vinh. Lần gần đây nhất là 3 năm trước. Lẽ ra Vương phải hiểu điều ấy. Thái độ của anh lúc này khiến tôi tức giận.

Tôi đứng bật dậy khỏi ghế, ném cho Vương một cái nhìn căm phẫn và rời khỏi phòng ăn. Lòng kiêu ngạo của một người đàn ông thành đạt giữ anh ngồi yên nhưng tôi biết anh sẽ không nuốt trôi được bất cứ món gì. Khoảng ba mươi phút sau, từ trên phòng ngủ, tôi nghe thấy tiếng xe của anh rời khỏi biệt thự. Tôi không quan tâm, nằm dài trên giường và ngập tràn một cảm giác chán nản. Cứ mỗi lần tôi đi thăm Hữu Vinh trở về, tình cảnh này lại diễn ra. Nó khoét sâu vào nỗi đau sống dựa dẫm của tôi khiến cho tôi cảm thấy cuộc đời mình trở nên trống rỗng và phí hoài. Dù tôi ý thức được rõ rệt quyền lực của mình đối với Vương nhưng vào những lúc thế này, tôi hoàn toàn thấm thía một cách sâu sắc rằng thứ quyền lực ấy cũng là do anh ban phát cho tôi. Anh có thể lấy lại nó bất cứ lúc nào và đẩy tôi ra đường như thứ phế phẩm. Tôi không có được tờ giấy kết hôn để có thể đòi hỏi quyền lợi hợp pháp của một người vợ. Thứ duy nhất tôi có từ Vương là tình yêu say mê anh dành cho tôi. Có thể nó hoàn toàn vững bền hơn một tờ giấy kết hôn nhưng nó cũng có thể chẳng là gì. Tình yêu say mê cũng giống như một ngọn lửa, nó bùng lên trong thoáng chốc rồi tắt dần, tắt dần đi… Qua năm tháng, ngọn lửa nồng nàn ngày nào cũng chỉ còn là một đống tro tàn. Tình yêu, quả thực không là gì khác ngoài một đống tro tàn.

Tiếng gõ cửa lôi tôi ra khỏi giường. Tôi lau những vệt nước mắt đã rơi ra vì những suy nghĩ ủy mỉ và mở cửa. Tôi nhìn thấy Anh Kiệt cầm trên tay một bông hồng đỏ.

- Anh Vương bảo tôi mang vào cho chị.  

Thịt nát xương tan 5

Sau sự kiện được báo chí thời đó gọi là “Thành đô chết”, sự nghiệp của tôi thực sự chìm xuống đáy. Cánh phóng viên được thể khơi lại những scandal trước đó, thậm chí đào bới sâu hơn nữa vào đời tư của tôi. Một vài tờ báo thậm chí đưa những thông tin bịa đặt. Hình ảnh đẹp của tôi trong mắt những người hâm mộ hoàn toàn phá sản. Ở khắp nơi, nhắc đến tên tôi, người ta không ngừng lớn tiếng chửi rủa. Tôi không dám xuất hiện ở bất cứ nơi đâu. Trốn trong nhà, gầy rộc đi và rất thường xuyên nghĩ đến cái chết. Tôi dám đảm bảo là nếu Vương không xuất hiện, tôi sẽ không thể sống sót đến ngày hôm nay. Anh đưa tôi rời khỏi Việt Nam trong vòng ba năm. Khi trở về, đúng như dự đoán, câu chuyện về tôi đã hoàn toàn mất hút trên các phương tiện thông tin đại chúng. Người ta đã lãng quên một nữ diễn viên mà một thời họ nồng nhiệt hâm mộ để rồi sau đó quay qua cuồng nộ chán ghét. Không còn ai nhận ra tôi trên đường. Hoặc vẫn có những ánh nhìn bán tin bán nghi nhưng khi tôi mỉm cười chào, họ liền lúng túng và quay đi. Từ trong sâu thẳm tâm hồn, tôi biết rằng mình đã bị quên lãng. Một nỗi buồn khoét sâu vào tim tôi. Năm ấy tôi chưa đầy 30 tuổi. Quá trẻ để nghỉ hưu.

- Anh có thể đưa em trở lại.

Vương đề nghị nhưng tôi từ chối. Sự kiện “Thành đô chết” khiến tôi sợ hãi. Cùng với sự sợ hãi, tình yêu của tôi dành cho điện ảnh cũng chết. Thế giới điện ảnh đối với tôi giờ đây là thế giới của tang tóc. Phần đời còn lại, dù dài hay ngắn, tôi cũng chỉ muốn ở bên ngoài thế giới ấy. Tôi ở bên cạnh Vương và được anh che chở. Đó là ý nguyện của tôi trong thời điểm ấy.

Vương đóng cho tôi mác trợ lý riêng của anh nhưng không quá khó khăn để ai ở công ty anh  cũng hiểu, tôi là người tình của anh. Đến cả vợ anh sau này rất nhanh chóng cũng biết. Nhưng bằng cách nào đó, chúng tôi đã cùng nhau chia sẻ một người đàn ông trong hòa bình. Khách quan mà nói, tôi vốn không yêu Vương, cho dù anh đi chung với bao nhiêu người phụ nữ, tôi cũng không phát điên lên vì ghen tuông. Nhưng vợ anh có thể giữ im lặng, toàn tâm lo cho con cái thực sự khiến người ta ngạc nhiên. Trước tôi và cả sau tôi, vẫn có hàng tá các cô gái trẻ đẹp vây quanh anh, và anh cũng không quá đứng đắn để từ chối tất cả bọn họ. Một người đàn ông như vậy, lại có người vợ rất thủy chung và tận tụy, là vì người đàn ông đó rất phi thường hay vì người vợ của anh ta quá vĩ đại?

Vỡ

1. Tôi đã lo lắng nhiều quá! Hơn mức cần thiết. Và không biết làm thế nào để lấy lại sự bình tâm. Người bạn bảo, vì tôi đã hy sinh nhiều! Tôi không kịp nói rằng, không có sự hy sinh nào ở đây cả. Đó chỉ là sự chọn lựa. Có những chọn lựa đúng và những chọn lựa sai. Toàn bộ quá trình này bắt nguồn từ một ý nghĩ lãng mạn hơn là một sự đầu tư nghiêm túc. Tôi là người biết rõ nhất. Từ đầu, tôi không trông đợi điều gì ở văn bằng này cả. Nhưng tôi vẫn là đứa có một tinh thần yếu ớt! Phải huy động rất nhiều sức mạnh nội tâm để trụ vững trên mặt đất, điều này đôi khi trở nên quá sức! Nhưng tôi vẫn cần kéo căng cơ mặt của mình lên. Và nhìn thấy nụ cười méo mó của mình qua gương.

“Pretend you’re happy when you’re blue

It isn’t very hard to do…” (1)

2. Tôi đã đọc quyển Tình mẫu đơn chỉ trong hai ngày. Khi căng thẳng, tôi trốn trong sách và âm nhạc. Nhưng âm nhạc thì buồn bã quá, ngay cả nhạc không lời! Thật may mắn là Tình mẫu đơn không phải một cuốn sách ẩn chứa nhiều triết lý nhân sinh hay bi kịch cuộc đời. Thời điểm này thật không phù hợp. Tình mẫu đơn là một quyển tiểu thuyết hư ảo về tình yêu.

Tình mẫu đơn - Lisa See

Người ta yêu khi sống, người ta vẫn yêu khi chết. Nếu tình yêu chấm dứt khi một người chết thì đó không phải là tình yêu thực sự - tr. 160.

Trên tất cả, điều mà cơ thể biết và điều trí óc chọn để tin tưởng là hai thứ hoàn toàn khác nhau – tr. 173.

Quá nhiều nhầm lẫn. Quá nhiều sai sót. Và kết quả là bấy nhiêu bi kịch – tr.185.

Từ ngữ nghiệt ngã nhất trên đời này, chính là giá như – tr. 185.

Một cuộc hôn nhân chứa đựng sáu cảm xúc: yêu thương, quý mến, căm hờn, cay đắng, thất vọng và ghen tuông – tr. 265.

Chúng ta lừa dối bản thân để cứu thể diện, giữ gìn sự lạc quan ở chừng mực nào đó và tiếp tục đâm đầu vào những tình huống thực sự không thể cứu vãn được – tr. 283.

Mỗi chúng ta đều trả giá đắt để nói lên suy nghĩ của mình, để bộc lộ trái tim mình, để cố gắng sáng tạo, nhưng điều đó là đáng giá – tr. 416.

Tình yêu nơi sâu thẳm con tim có nghĩa là yêu ai đó bất chấp và bởi vì những hạn chế của người ấy – tr. 429.

Không có cái gì trên đời vĩnh cửu cả. Thứ vĩnh cửu duy nhất chính là sự vô thường – tr.450.

Tất cả phụ nữ trên thế gian, và cả đàn ông cũng thế, đều hy vọng về một kiểu tình yêu biến đổi chúng ta, nâng chúng ta lên trên cái tầm thường và cho chúng ta lòng can đảm để sống qua những cái chết nhỏ: nỗi đau khổ vì những giấc mơ chưa trọn vì những thất vọng riêng tư và trong sự nghiệp, vì những mối tình tan vỡ - tr. 478.

(Lê Ngọc Anh dịch, NXB Phụ nữ & Nhã Nam, 2010)

Vụn

Trường Đại học Luật được thành lập vào ngày 30/3/1996, chính thức trở thành một trường độc lập với tên gọi trường Đại học Luật TP.HCM vào năm 2000. Lịch sử của trường thì bắt đầu từ năm 1982. Năm đó tôi chưa sinh ra đời. Những dòng khái quát này tôi tóm gọn từ lịch sử phát triển của trường Đại học Luật TP.HCM. Lịch sử đó không có sự hiện diện của tôi. Tất nhiên.

Tôi đặt chân vào trường Đại học Luật TP.HCM vào cuối năm 2003. Và rời khỏi cổng trường vào khoảng thời gian tương tự của năm 2007. Tôi muốn nói đó là trường Đại học Luật ở cơ sở Bình Triệu. Nơi này hiện đã đập bỏ. Vào tháng trước khi có dịp đi ngang qua, tôi thấy dấu vết còn lại duy nhất là cây thập tự giá. Người ta sẽ xây dựng một cơ sở khang trang và hiện đại ở đây. Tôi không biết cây thập tự giá ấy có được giữ lại. Có lẽ vì sự tôn nghiêm dành cho tôn giáo, người ta sẽ không thể phá bỏ hay di dời nó. Đi từ cầu Bình Triệu, từ xa đã có thể nhìn thấy bóng dáng cây thập tự giá chĩa thẳng lên vòm trời. Một biểu tượng đáng ghi nhớ. Dù với tôi, nó có vẻ thật đơn độc ở nơi này. Toàn bộ thời gian học đại học của tôi là ở đây. Khi tận mắt nhìn thấy đám đất cát trong sân trường, tôi cảm thấy sự khốc liệt của thời gian và những đổi thay. Về mặt ý thức, tôi biết đó là quy luật phát triển. Không ai cần phải để ý rằng có cát bay vào mắt ai hay không…Bạn biết, việc bạn phải làm là dụi mắt và tìm kiếm một lọ V.Rohto.