Chính xác là Lời bộc bạch của một thị dân - một cuốn tiểu thuyết mang dáng dấp tự truyện hay một cuốn hồi ký mang tính tiểu thuyết (có lẽ chúng cũng như nhau cả thôi và kỳ thực thì cũng không quan trọng lắm. Mọi cuộc đời đều có thể trở thành chất liệu sáng tác và rồi đôi khi ta thấy những gì từ tiểu thuyết - thường là những chi tiết khốc liệt và đắng cay - cũng hiện diện ngoài đời thực - có lẽ cũng như nhau cả thôi và kỳ thực thì cũng không quan trọng lắm ^^) của Márai Sándor.
Trong số những cuốn sách tôi đọc vào cuối năm ngoái mà đến nay những nếp gấp còn chưa xếp lại được ngay ngắn, ngẫu nhiên thì tôi cầm đến cuốn sách này để trích dẫn lại những đoạn tôi đã đánh dấu bằng những nếp gấp đó. Khi đọc lại nhiều câu văn dưới đây, tôi thấy phảng phất trong tâm trí mình những cảm xúc mà tôi trực diện đối mặt - như một thành phần, chính hoặc phụ thay vì ở tư cách một người bên lề quan sát để rồi thấu cảm. Và những câu văn ấy đã tình cờ trở thành lời đúc kết về một năm đã qua đi.
Lời bộc bạch của một thị dân* – Márai Sándor
Cuộc sống trôi đi trong sự mập
mờ, những lời nói, cử chỉ mà chúng ta gạt bỏ đúng lúc, sự im lặng và nỗi sợ
hãi, cuộc sống là chừng đó, cuộc sống đích thực. Sự cân bằng của gia đình là
một thứ gì đó mong manh, dễ đổ vỡ, cũng như sự cân bằng của mọi cuộc đời – tr.
72.
Cuộc sống có khi phù hợp với lý
thuyết, nhưng nhiều khi cũng bất chấp mọi thứ lý thuyết – tr.142.
Nếu có điều gì đó xảy ra với con
người – ý tôi là khi cuộc đời đi theo một định hướng thực sự và nó rẽ sang một
con đường mà từ đó không bao giờ còn có thể quay lại – thì mọi trở ngại đều bị
dẹp bỏ khỏi con đường ấy – tr.173.
…con người không thể ngã giá với
đam mê của mình…-tr.176.
…con người xử ác với nhau mọi dịp
có thể, không cần lý do gì đặc biệt, thậm chí không có mục đích; tính cách này
xuất phát từ bản chất của họ, chẳng có gì phải than van vì điều đó – tr.189.
