Có một truyền thuyết về con chim chỉ hót có một lần trong đời, nhưng hót hay nhất thế gian. Có lần nó rời tổ bay đi tìm bụi mận gai và tìm cho bằng được mới thôi. Giữa đám cành gai góc, nó cất tiếng hót bài ca của mình và lao ngực vào chiếc gai dài nhất, nhọn nhất. Vượt lên trên nỗi đau khổ khôn tả, nó vừa hót vừa lịm dần đi, và tiếng ca hân hoan ấy đáng cho cả sơn ca và họa mi phải ghen tị. Bài ca duy nhất, có một không hai, bài ca phải đổi bằng tính mạng mới có được. Nhưng cả thế gian lặng đi lắng nghe, và chính thượng đế trên thiên đình cũng mỉm cười. Bởi vì tất cả những gì tốt đẹp nhất chỉ có thể có được khi ta chịu trả giá bằng nỗi đau khổ vĩ đại... - tr. 9.
Tuổi già là sự trả thù tàn bạo nhất mà Chúa trời hay thù hằn trút lên đầu chúng ta. Tại sao ông ta không đồng thời làm cho tâm hồn ta già đi? - tr. 226.
Mọi cái trên thế gian đều có quyền ra đời, kể cả ý nghĩ - tr. 253.
kí ức không phải là thứ sờ được mó được, dù có cố gắng đến thế nào đi nữa, cảm giác thực không trở lại, chỉ còn lại một ảo giác, một cái bóng, một đám mây buồn rầu đang tan dần - tr. 283.
Chưa chắc có người nào lí giải được rõ ràng trong hai điều sau đây cái gì nặng nề hơn: sự khắc khoải vô thức đi liền với sự bồn chồn kích động, hay niềm mong muốn rõ ràng và xác định, nhất quyết tìm cách để được toại nguyện - tr. 290.
Thời gian trôi qua mà nỗi đau vẫn không giảm bớt. Trái lại, nó càng giày vò mãnh liệt hơn, biến thành một khổ hình lạnh lùng ghớm ghiếc. Trước kia sự cô đơn không có diện mạo, cha chưa bao giờ nghĩ rằng sẽ có lấy một người bước vào đời cha và có thể chữa lành bệnh cho cha. Bây giờ sự cô đơn có tên: Mecghi, Mecghi, Mecghi... - tr. 301.
mỗi người chúng ta đều có nỗi đau xót và buồn rầu của mình và những hồi ức đau buồn chẳng phải là điều tội lỗi - tr. 302.
- Bọn dân thành phố ấy không hiểu tí gì về việc những người không ở thành phố như chúng ta sống thế nào đâu, họ có thể chăm bẵm những con mèo và chó của họ như chăm bẵm trẻ con. Nhưng với chúng ta ở đây thì mọi cái đều khác. Nếu có người gặp tai họa, đàn ông hay phụ nữ, lớn hay nhỏ, chúng ta không hề bỏ rơi một ai không cứu giúp, còn người thành phố, họ chăm sóc những con thú nhỏ yêu mến của mình, còn con người dù có kêu gọi, khóc lóc, họ cũng không buồn nhúc nhích lấy một ngón tay để giúp đỡ...
- Ông ấy nói đúng đấy... Chẳng ai quý trọng cái gì có quá nhiều. Ở đây ta thừa thãi cừu, ở thành phố thì thừa thãi người.
(Tr. 306)
Bà ấy như ngọn hải đăng... - nỗi đau xót bùng lóe lên mỗi lần ý nghĩ đi hết vẫn cái vòng tròn ấy để rồi trở lại với Frenk... tình cảm ấy quá mạnh, không thể kìm hãm được. Sự bừng sáng chói lòa, rồi lại một thời gian dài không một lần hé sáng - tr. 338.
Chẳng bao giờ có ai trải qua được nỗi đau của người khác, số phận dành cho mỗi người nỗi đau riêng - tr. 339-340.
đôi khi dù sao vẫn là điều hay nếu như có thể sờ mó được kỉ niệm - tr. 341.
... sự thành thật bề ngoài có thể dối lừa hơn bất cứ sự lảng tránh nào - tr. 344.
Khi người phụ nữ muốn trở thành người cần thiết cho người đàn ông và được yêu thương thì phải chăng đó là đòi hỏi quá đáng? - tr. 467.
Họ cũng là người... những người nghe lời xưng tội của các đấng vĩ đại ấy mà. Đừng bao giờ quên điều đó. Chỉ khi làm lễ, linh mục mới là cái bình của Chúa. Ngoài ra ông ta chỉ là người. Qua ông ta mà Chúa tha tội, Chúa ban sự tha thứ, nhưng nghe kẻ có tội và đưa ra sự phán xét của mình lại là con người - tr. 546.
Các nghĩa trang phải chìm trở lại vào lòng mẹ đất, sóng thời gian sẽ dần dần cuốn xuống vực xoáy cái phần nặng nề của người và cuối cùng mọi dấu vết sẽ biến mất, sẽ chỉ có gió còn nhớ và thở dài - tr. 631.
trong mỗi chúng ta đều có một cái gì mà dù có gào khóc thế nào đi nữa ta cũng không vượt qua được nó. Chúng ta là như thế, và không làm thế nào được. Mình ạ, như con chim nọ trong một truyền thuyết cổ của dân tộc Xentơ: lao ngực vào chiếc gai của bụi mận, và khi trái tim bị xuyên thủng thì cất tiếng hót và chết dần. Nó không thể làm khác được, số phận nó là như thế. Cho dù chính ta biết rằng ta sảy chân, thậm chí biết trước khi ta đi bước đầu tiên thì điều đó cũng không ngăn giữ được gì, không thể thay đổi được gì, phải không nào? Mỗi người hát bài ca của mình và tin chắc rằng chưa bao giờ thế gian nghe thấy bài nào hay hơn. Chẳng lẽ mình không hiểu sao? Chính chúng ta tự tạo ra cho mình những chiếc gai nhọn và thậm chí không nghĩ đến việc ta sẽ phải trả một giá như thế nào. Rồi sau chỉ còn có việc chịu đựng và tự nhủ rằng ta đau khổ không phải là vô ích -tr. 635.
(Phạm Mạnh Hùng dịch, NXB Văn học, 2010)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét